басқаша айтқанда

См. также в других словарях:

• Даосизм — (қыт. taoism[e]) – қытай философиясы мен дәстүрлі діндегі негізгі бағыттардың бірі. Оның негізін қалаушы Лао цзы ( Кәрі дана , Кәрі ұстаз ) болып есептелінеді. Б.з.д. ІІ І ғғ. шығармаларда бұл философиялық ағым «дао және дэ мектебі» (даодэ цзя) …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Идеализм — (фр. idealisme, гр. idealism) – болмыс концепциясының шеңберінде рухтың немесе сананың бастапқылығын (алғашқылығын) мойындайтын философиядағы теория, доктрина. Басқаша айтқанда, идеализм материализмге қарама қарсы идеяны, сананы, рухты бірінші,… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Феноменология — (гр.phainomenon – құбылыс+logos – ілім ) – феномендер, құбылыстар туралы ілім. Бұл ұғымды И.Г.Ламберт «Жаңа органон» (1764) деген еңбегінде «көз бояушылық ілімді» («учение о видимости») белгілеу үшін енгізген. Кейін ол Кант, Фихте, Гегель… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Гуманизм — (лат. humanus – адамдық, адамгершілік) – адамды бірінші орынға қоятын және тұлғаны ең жоғары құндылық деп қарастыратын тұжырымдама, дүниетанымның принципі. Тар мағынада ортағасырдағы діни схоластикаға қарсы Қайта Өрлеу дәуіріндегі зайырлы… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Деизм — (лат. deus Қүдай) Қүдайды әлем мен адамды жасаған және оларды үздіксіз басқаратын түлға ретінде түсінетін теизмге қарағанда деизм қүдайды табиғаттан тыс және уақыт пен кеңістікте алысталған, бірақ табиғатқа тек алғашқы қатынасы болған абстрактылы …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Агностицизм — (гр. аgnostos – біліп болмайтын, белгісіз) – болмысты тану, дербес ақиқатқа жету мүмкін емес дейтін тұжырымға негізделген философиялық ілім. Агностицизм жалпы алғанда танымды жоққа шығармайды. Ол танымның өзі туралы емес, оның мүмкіндігін,… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Сциентизм-антисциентизм — (лат. sсіеntіа – ғылым) – негізінде ғылымның әлеуметтік рөлін абсолюттеу, сәйкес алғанда ғылымның қоғамдық эталон ретінде және адамның әлемдегі бейімделуі үшін жеткілікті жағдай ретінде ғылымның маңызын мойындайтын немесе жоққа шығаратын қарама… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Сана — философия, психология, әлеуметтануда адам психикасының маңызды жүйелі компонентін (бөлігін) сипаттайтын іргелі ұғым. Сана адамды жануарлар әлемінен айыратын, бөлетін оның тектік белгісі. Ол адамның қазіргі типінің ұзақ эволюциясы мен қалыптасу… …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Объективтік рух — – Гегель философиясындағы орталық ұғымдардың бірі, ол рух дамуының субъективтік рухтан кейін келетін екінші стадиясын (кезеңін) білдіреді. Объективтік рух стадиясында рух өзінің еркін жүзеге асырып, дамудың үш сатысынан өтеді: 1) бірінші стадияда …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Витализм — (лат. vitalis – өмірлік, рухтандырғыш, тірі) – өмірді физика мен химия заңдарының тек іс әрекетімен ғана түсіндірмейтін, оны бірегей (уникальды) құбылыс деп қарайтын ілім, себебі тіріге ерекше материалдық емес элемент – жандандырушы, рухтандырушы …   Философиялық терминдердің сөздігі

• Калам — (араб. «калам» «әңгіме», «ойтолғау») ҮІІІ ХҮ ғ.ғ мұсылмандық философиядағы ағымның атауы, ислам қағидаларын негіздеуші бағыт. Басқаша айтқанда, мұсылмандық философияның ең бірінші түрі, формасы. Каламды жақтаушылар мутакаллимдер деп аталды. Олар… …   Философиялық терминдердің сөздігі